<p><em>Reliktowy zwyczaj tłuczenia naczyń</em> / <em>The relict custom of breaking vessels </em>(mapa 29)</p>
<p>[na podstawie badań PAE z lat 1969-1977]</p>
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; obrzędy pogrzebowe ; wyprowadzanie zmarłego z domu ; mycie zmarłego ; wylewanie wody ; tłuczenie naczyń
mapa ukazuje reliktowy zwyczaj tłuczenia naczyń ; zawarto na niej następujące informacje: 1 – tłuczenie przez podłożenie pod koło – lub uderzenie o koło wozu, którym wywozi się trumnę za zmarłym, 2 – tłuczenie przez rzucenie na ziemię, 3 – wodę, w której myto zwłoki wylewa się na miejsce ustronne, „gdzie nikt nie chodzi”.
Bohdanowicz, Janusz
<p>Janusz Bohdanowicz : Zwyczaje związane z wyprowadzeniem zwłok na cmentarz. W : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia pogrzebowe. Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego. Red. Janusz Bohdanowicz, Zygmunt Kłodnicki, t. 5, Wrocław 1999, s. 115 ; syg. <PAE/KOM/6/></p>
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
1999
umowa z twórcą (umowa licencyjna)
Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego ; Commentaries to the Polish Ethnographic Atlas
application/pdf
pol
mapa
syg. <PAE_MO_0401_01>
ogólnopolski
<p>„<span><em>Babka” wylewa wodę z pierwszej kąpieli dziecka w pobliżu domu / <em>Babka disposes of water from the first bath near the cottage</em></em></span><span> (mapa 11)<br /><br /><span>[na podstawie badań PAE z lat 1969-1976]</span><br /></span></p>
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; obrzędy narodzinowe ; elementy obrzędu ; role obrzędowe ; babka ; pierwsza kąpiel ; wylewanie wody ; przestrzeń ; próg ; okno
mapa ukazuje praktykę, w której babka wylewa wodę z pierwszej kąpieli dziecka w pobliżu domu ; zawarto na niej następujące informacje: <em>VI.</em> <em>Położna, „babka", „babiąca", akuszerka. Ich wybór, znaczenie oraz funkcja w ludowych zwyczajach i obrzędach urodzinowych. 27. Jakie obowiązki należały do takiej „babki": e) Przeprowadzenie pierwszej kąpieli dziecka? Zabiegi przy kąpieli. 33. Zbadać, czy we wsi istnieje przekonanie, że wodę po pierwszej kąpieli dziecka należy wylać we właściwe miejsce? Przy czym inne normy odnoszą się do wody po kąpieli chłopca - inne po kąpieli dziewczynki: a) Gdzie i w jaki sposób należy wylewać wodę po kąpieli chłopca? po kąpieli dziewczynki? b) Gdzie i w jaki sposób nie wolno wylewać wody po kąpieli chłopca? po kąpieli dziewczynki?.</em> <strong>Babka wylewa wodę z pierwszej kąpieli dziecka:</strong> 1 – pod próg domu, 2 – pod okno, 3 – pod ścianę, 4 – w chlewie, w szopie, pod oborę, 5 – w miejscu, gdzie nikt nie chodził, 6 – brak dokładniejszych danych, 7 – brak tradycji, 8 – brak odpowiedzi.<br /><p><strong>Uwaga:<br /></strong>- mapę opracowano na podstawie badań terenowych prowadzonych w latach 70. XX wieku przez Pracownię Polskiego Atlasu Etnograficznego,<br />- mapa dotyczy stanu zjawiska w latach 70. XX wieku,<br />- punkty z pionową kreską oznaczają informacje pochodzące od ludności napływowej (przesiedleńcy z Kresów Wschodnich i osadnicy z różnych rejonów Polski),<br />- po wnikliwej weryfikacji sygnatur miejscowości w 2016 roku okazało się, że niektóre z nich powinny znajdować się w innych (z reguły pobliskich) polach:</p>
<ul><li>Krzycko Wielkie - jest "12.24.IV" ma być "12.23.XVI",</li>
<li>Nowa Wieś - jest "13.19.IX" ma być "12.19.XII)",</li>
<li>Wrzosy - jest "13.26.XIII" ma być "13.27.I",</li>
<li>Laskowo - jest "15.15.IV" ma być "16.15.I",</li>
<li>Bukowice - jest "15.26.XVI" ma być "15.27.IV",</li>
<li>Pniewo (gm. Chodecz) - jest "22.22.V" ma być "21.22.VIII",</li>
<li>Młynarska Wola - jest "24.12.IV" ma być "24.11.XIV",</li>
<li>Murzasichle - jest "24.38.XVI" ma być "25.38.XIII",</li>
<li>Radzice Duże - jest "26.26.XIV" ma być "26.27.II",</li>
<li>Mchowo - jest "27.18.IV" ma być "28.18.I)",</li>
<li>Snopki - jest "30.14.XVI" ma być "31.14.XIII",</li>
<li>Kalwaria Pacławska - jest "34.37.III" ma być "34.36.XV".</li>
</ul>
Zowada, Renata
Renata Zowada : Rola babki oraz innych osób w zabiegach związanych z łożyskiem, czepkiem, pępowiną oraz pierwszą kąpielą dziecka. W : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe. Red. Zygmunt Kłodnicki, Agnieszka Pieńczak. Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego, t. 9, cz. I : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia związane z narodzinami i wychowaniem dziecka. Wrocław : Cieszyn 2010, s. 120 ; syg. <PAE/KOM/12/>
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze ; Uniwersytet Śląski ; Uniwersytet Wrocławski
2010
Pieńczak, Agnieszka. Kier. nauk.
umowa z twórcą (umowa licencyjna)
Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego ; Commentaries to the Polish Ethnographic Atlas
application/pdf
pol
mapa
syg. <PAE_MO_0677_01>
ogólnopolski
<p>„<span><em>Babka” wylewa wodę z pierwszej kąpieli dziecka z dala od domu</em></span><span> / <em>Babka disposes of water from the first bath a long way away from the cottage </em>(mapa 12)<br /><br /><span>[na podstawie badań PAE z lat 1969-1976]</span><br /></span></p>
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; obrzędy narodzinowe ; elementy obrzędu ; role obrzędowe ; babka ; pierwsza kąpiel ; wylewanie wody ; przestrzeń ; płot ; miedza
mapa ukazuje praktykę, w której babka wylewa wodę z pierwszej kąpieli dziecka z dala od domu ; zawarto na niej następujące informacje: <em>VI</em>. <em>Położna, „babka", „babiąca", akuszerka. Ich wybór, znaczenie oraz funkcja w ludowych zwyczajach i obrzędach urodzinowych. 27. Jakie obowiązki należały do takiej „babki": e) Przeprowadzenie pierwszej kąpieli dziecka? Zabiegi przy kąpieli. 33. Zbadać, czy we wsi istnieje przekonanie, że wodę po pierwszej kąpieli dziecka należy wylać we właściwe miejsce? Przy czym inne normy odnoszą się do wody po kąpieli chłopca - inne po kąpieli dziewczynki: a) Gdzie i w jaki sposób należy wylewać wodę po kąpieli chłopca? po kąpieli dziewczynki? b) Gdzie i w jaki sposób nie wolno wylewać wody po kąpieli chłopca? po kąpieli dziewczynki?. </em><strong>Babka wylewa wodę z pierwszej kąpieli dziecka:</strong> 1 – w ogrodzie, 2 – na kwiaty, 3 – pod drzewo, 4 – na trawę, 5 – na podwórze, 6 – pod płot, 7 – w miejscu, gdzie schodzą się trzy płoty, 8 – za miedzę na sąsiednie pole, 9 – brak dokładniejszych danych, 10 – brak tradycji, 11 – brak odpowiedzi.<br /><p><strong>Uwaga:<br /></strong>- mapę opracowano na podstawie badań terenowych prowadzonych w latach 70. XX wieku przez Pracownię Polskiego Atlasu Etnograficznego,<br />- mapa dotyczy stanu zjawiska w latach 70. XX wieku,<br />- punkty z pionową kreską oznaczają informacje pochodzące od ludności napływowej (przesiedleńcy z Kresów Wschodnich i osadnicy z różnych rejonów Polski),<br />- po wnikliwej weryfikacji sygnatur miejscowości w 2016 roku okazało się, że niektóre z nich powinny znajdować się w innych (z reguły pobliskich) polach:</p>
<ul><li>Krzycko Wielkie - jest "12.24.IV" ma być "12.23.XVI",</li>
<li>Nowa Wieś - jest "13.19.IX" ma być "12.19.XII)",</li>
<li>Wrzosy - jest "13.26.XIII" ma być "13.27.I",</li>
<li>Laskowo - jest "15.15.IV" ma być "16.15.I",</li>
<li>Bukowice - jest "15.26.XVI" ma być "15.27.IV",</li>
<li>Pniewo (gm. Chodecz) - jest "22.22.V" ma być "21.22.VIII",</li>
<li>Młynarska Wola - jest "24.12.IV" ma być "24.11.XIV",</li>
<li>Murzasichle - jest "24.38.XVI" ma być "25.38.XIII",</li>
<li>Radzice Duże - jest "26.26.XIV" ma być "26.27.II",</li>
<li>Mchowo - jest "27.18.IV" ma być "28.18.I)",</li>
<li>Snopki - jest "30.14.XVI" ma być "31.14.XIII",</li>
<li>Kalwaria Pacławska - jest "34.37.III" ma być "34.36.XV".</li>
</ul>
Zowada, Renata
Renata Zowada : Rola babki oraz innych osób w zabiegach związanych z łożyskiem, czepkiem, pępowiną oraz pierwszą kąpielą dziecka. W : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe. Red. Zygmunt Kłodnicki, Agnieszka Pieńczak. Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego, t. 9, cz. I : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia związane z narodzinami i wychowaniem dziecka. Wrocław : Cieszyn 2010, s. 128; syg. <PAE/KOM/12/>
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze ; Uniwersytet Śląski ; Uniwersytet Wrocławski
2010
Pieńczak, Agnieszka. Kier. nauk.
umowa z twórcą (umowa licencyjna)
Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego ; Commentaries to the Polish Ethnographic Atlas
application/pdf
pol
mapa
syg. <PAE_MO_0678_01>
ogólnopolski
Kwestionariusz PAE/K7/6.16.VIII/01 - Pacholęta (ok. Gryfina)
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; zakazy i nakazy okresu ciąży i połogu ; obrzędy narodzinowe ; kuwada ; czynności ułatwiające poród ; pierwsza kąpiel ; wylewanie wody ; zakopywanie pępowiny i łożyska ; przyjęcie dziecka do grona domowników ; rytuały okresu połogu ; dar ; dar dla położnicy ; dar dla noworodka ; dar dla babki ; odwiedzanie położnicy ; ograniczenia dotyczące kontaktów z położnicą ; ograniczenia dotyczące kontaktów z dzieckiem ; ograniczenia dotyczące położnicy ; role obrzędowe ; babka ; rodzice chrzestni ; ubranko do chrztu ; chrzest ; powrót do domu ; uczta chrzcinowa ; poprawiny po chrzcie ; wywód ; rytuały okresu dzieciństwa ; roczek ; strój ; pierwsze ubranko ; postrzyżyny ; imieniny ; urodziny ; kultura duchowa ; demonologia ; wygląd demonów ; przestrzeń ; zajęcia demonów ; napastowanie ; napastowanie ludzi ; porwanie ; podmiana dzieci ; porywanie dzieci ; straszenie ; obrona przed demonem ; magia ; techniki magii ; czary ; rozpoznawanie czaru ; usuwanie czaru ; nazwy gwarowe ; Pacholęta (ok. Gryfina) ; 1971 ; woj. zachodniopomorskie
kwestionariusz PAE dotyczy wybranych elementów związanych z obrzędowością narodzinową:
I. zakazy i nakazy izolacyjne obowiązujące matkę w czasie ciąży, II. zakazy i nakazy obowiązujące inne osoby stykające się z ciężarną, III. zakazy i nakazy izolacyjne w okresie rozwiązania i po rozwiązaniu, IV. czynności magiczne w czasie rozwiązania, V. prognozy i wróżby w okresie ciąży co do płci mającego się narodzić dziecka, VI. położna, akuszerka „babka”, „babiąca”,
VII. urodzinowe zwyczaje przejściowe, ochrona dziecka przed siłami szkodzącymi, VIII. odwiedzanie i obdarowywanie położnicy po połogu, IX. zwyczaje związane z chrztem, X. kum, kuma, kumostwo, kumowie w ludowych zwyczajach urodzinowych, XI. przeżytki dawnych obrzędów recepcyjnych do rodu, XII. przeżytkowe wierzenia i motywy folklorystyczne o pochodzeniu dziecka, XIII. wątek opowiadań porywania dziecka przez demony, XIV. demony i straszydła, którymi straszono dzieci, XV. zwyczaje i wierzenie związane z obcinaniem dzieciom włosów, przeżytki postrzyżyn, XVI. niektóre zwyczaje i wierzenia związane z wychowaniem.
Garstecka, Bronisława
Archiwum Polskiego Atlasu Etnograficznego w Cieszynie (depozyt Instytutu Archeologii i Etnologii PAN)
Instytut Historii Kultury Materialnej PAN
1971
utwór nie jest chroniony prawem autorskim
kolekcja kwestionariuszy Polskiego Atlasu Etnograficznego nr 7 z lat 1969-1976 pt. Wybrane zagadnienia z kultury społecznej i duchowej. Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe, syg. K7 (Archiwum PAE w Cieszynie)
application/pdf
pol
maszynopis ; rękopis
syg. <PAE_K7_6.16.VIII_01>
Pacholęta (ok. Gryfina) (sygnatura PAE: 6.16.VIII)
Kwestionariusz PAE/K7/6.17.XII/XVI/01 - Brwice (ok. Dębna)
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; zakazy i nakazy okresu ciąży i połogu ; obrzędy narodzinowe ; kuwada ; czynności ułatwiające poród ; pierwsza kąpiel ; wylewanie wody ; zakopywanie pępowiny i łożyska ; przyjęcie dziecka do grona domowników ; rytuały okresu połogu ; dar ; dar dla położnicy ; dar dla noworodka ; dar dla babki ; odwiedzanie położnicy ; ograniczenia dotyczące kontaktów z położnicą ; ograniczenia dotyczące kontaktów z dzieckiem ; ograniczenia dotyczące położnicy ; role obrzędowe ; babka ; rodzice chrzestni ; ubranko do chrztu ; chrzest ; powrót do domu ; uczta chrzcinowa ; poprawiny po chrzcie ; wywód ; rytuały okresu dzieciństwa ; roczek ; strój ; pierwsze ubranko ; postrzyżyny ; imieniny ; urodziny ; kultura duchowa ; demonologia ; wygląd demonów ; przestrzeń ; zajęcia demonów ; napastowanie ; napastowanie ludzi ; porwanie ; podmiana dzieci ; porywanie dzieci ; straszenie ; obrona przed demonem ; magia ; techniki magii ; czary ; rozpoznawanie czaru ; usuwanie czaru ; nazwy gwarowe ; Brwice (ok. Dębna) ; 1971 ; woj. zachodniopomorskie
kwestionariusz PAE dotyczy wybranych elementów związanych z obrzędowością narodzinową:
I. zakazy i nakazy izolacyjne obowiązujące matkę w czasie ciąży, II. zakazy i nakazy obowiązujące inne osoby stykające się z ciężarną, III. zakazy i nakazy izolacyjne w okresie rozwiązania i po rozwiązaniu, IV. czynności magiczne w czasie rozwiązania, V. prognozy i wróżby w okresie ciąży co do płci mającego się narodzić dziecka, VI. położna, akuszerka „babka”, „babiąca”,
VII. urodzinowe zwyczaje przejściowe, ochrona dziecka przed siłami szkodzącymi, VIII. odwiedzanie i obdarowywanie położnicy po połogu, IX. zwyczaje związane z chrztem, X. kum, kuma, kumostwo, kumowie w ludowych zwyczajach urodzinowych, XI. przeżytki dawnych obrzędów recepcyjnych do rodu, XII. przeżytkowe wierzenia i motywy folklorystyczne o pochodzeniu dziecka, XIII. wątek opowiadań porywania dziecka przez demony, XIV. demony i straszydła, którymi straszono dzieci, XV. zwyczaje i wierzenie związane z obcinaniem dzieciom włosów, przeżytki postrzyżyn, XVI. niektóre zwyczaje i wierzenia związane z wychowaniem.
Herbisz, Janina
Archiwum Polskiego Atlasu Etnograficznego w Cieszynie (depozyt Instytutu Archeologii i Etnologii PAN)
Instytut Historii Kultury Materialnej PAN
1971
utwór nie jest chroniony prawem autorskim
kolekcja kwestionariuszy Polskiego Atlasu Etnograficznego nr 7 z lat 1969-1976 pt. Wybrane zagadnienia z kultury społecznej i duchowej. Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe, syg. K7 (Archiwum PAE w Cieszynie)
application/pdf
pol
maszynopis ; rękopis
syg. <PAE_K7_6.17.XII_XVI_01>
Brwice (ok. Dębna) (sygnatura PAE: 6.17.XII/XVI)
Kwestionariusz PAE/K7/7.20.IX/01 - Stare Biskupice (ok. Słubic)
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; zakazy i nakazy okresu ciąży i połogu ; obrzędy narodzinowe ; kuwada ; czynności ułatwiające poród ; pierwsza kąpiel ; wylewanie wody ; zakopywanie pępowiny i łożyska ; przyjęcie dziecka do grona domowników ; rytuały okresu połogu ; dar ; dar dla położnicy ; dar dla noworodka ; dar dla babki ; odwiedzanie położnicy ; ograniczenia dotyczące kontaktów z położnicą ; ograniczenia dotyczące kontaktów z dzieckiem ; ograniczenia dotyczące położnicy ; role obrzędowe ; babka ; rodzice chrzestni ; ubranko do chrztu ; chrzest ; powrót do domu ; uczta chrzcinowa ; poprawiny po chrzcie ; wywód ; rytuały okresu dzieciństwa ; roczek ; strój ; pierwsze ubranko ; postrzyżyny ; imieniny ; urodziny ; kultura duchowa ; demonologia ; wygląd demonów ; przestrzeń ; zajęcia demonów ; napastowanie ; napastowanie ludzi ; porwanie ; podmiana dzieci ; porywanie dzieci ; straszenie ; obrona przed demonem ; magia ; techniki magii ; czary ; rozpoznawanie czaru ; usuwanie czaru ; nazwy gwarowe ; Stare Biskupice (ok. Słubic) ; 1971 ; woj. lubuskie
kwestionariusz PAE dotyczy wybranych elementów związanych z obrzędowością narodzinową:
I. zakazy i nakazy izolacyjne obowiązujące matkę w czasie ciąży, II. zakazy i nakazy obowiązujące inne osoby stykające się z ciężarną, III. zakazy i nakazy izolacyjne w okresie rozwiązania i po rozwiązaniu, IV. czynności magiczne w czasie rozwiązania, V. prognozy i wróżby w okresie ciąży co do płci mającego się narodzić dziecka, VI. położna, akuszerka „babka”, „babiąca”,
VII. urodzinowe zwyczaje przejściowe, ochrona dziecka przed siłami szkodzącymi, VIII. odwiedzanie i obdarowywanie położnicy po połogu, IX. zwyczaje związane z chrztem, X. kum, kuma, kumostwo, kumowie w ludowych zwyczajach urodzinowych, XI. przeżytki dawnych obrzędów recepcyjnych do rodu, XII. przeżytkowe wierzenia i motywy folklorystyczne o pochodzeniu dziecka, XIII. wątek opowiadań porywania dziecka przez demony, XIV. demony i straszydła, którymi straszono dzieci, XV. zwyczaje i wierzenie związane z obcinaniem dzieciom włosów, przeżytki postrzyżyn, XVI. niektóre zwyczaje i wierzenia związane z wychowaniem.
Kurek, Maciej
Archiwum Polskiego Atlasu Etnograficznego w Cieszynie (depozyt Instytutu Archeologii i Etnologii PAN)
Instytut Historii Kultury Materialnej PAN
1971
utwór nie jest chroniony prawem autorskim
kolekcja kwestionariuszy Polskiego Atlasu Etnograficznego nr 7 z lat 1969-1976 pt. Wybrane zagadnienia z kultury społecznej i duchowej. Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe, syg. K7 (Archiwum PAE w Cieszynie)
application/pdf
pol
maszynopis ; rękopis
syg. <PAE_K7_7.20.IX_01>
Stare Biskupice (ok. Słubic) (sygnatura PAE: 7.20.IX)
Kwestionariusz PAE/K7/7.23.VIII/01 - Kopce / Koperno (ok. Gubina)
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; zakazy i nakazy okresu ciąży i połogu ; obrzędy narodzinowe ; kuwada ; czynności ułatwiające poród ; pierwsza kąpiel ; wylewanie wody ; zakopywanie pępowiny i łożyska ; przyjęcie dziecka do grona domowników ; rytuały okresu połogu ; dar ; dar dla położnicy ; dar dla noworodka ; dar dla babki ; odwiedzanie położnicy ; ograniczenia dotyczące kontaktów z położnicą ; ograniczenia dotyczące kontaktów z dzieckiem ; ograniczenia dotyczące położnicy ; role obrzędowe ; babka ; rodzice chrzestni ; ubranko do chrztu ; chrzest ; powrót do domu ; uczta chrzcinowa ; poprawiny po chrzcie ; wywód ; rytuały okresu dzieciństwa ; roczek ; strój ; pierwsze ubranko ; postrzyżyny ; imieniny ; urodziny ; kultura duchowa ; demonologia ; wygląd demonów ; przestrzeń ; zajęcia demonów ; napastowanie ; napastowanie ludzi ; porwanie ; podmiana dzieci ; porywanie dzieci ; straszenie ; obrona przed demonem ; magia ; techniki magii ; czary ; rozpoznawanie czaru ; usuwanie czaru ; nazwy gwarowe ; Kopce / Koperno (ok. Gubina) ; 1973 ; woj. lubuskie
kwestionariusz PAE dotyczy wybranych elementów związanych z obrzędowością narodzinową:
I. zakazy i nakazy izolacyjne obowiązujące matkę w czasie ciąży, II. zakazy i nakazy obowiązujące inne osoby stykające się z ciężarną, III. zakazy i nakazy izolacyjne w okresie rozwiązania i po rozwiązaniu, IV. czynności magiczne w czasie rozwiązania, V. prognozy i wróżby w okresie ciąży co do płci mającego się narodzić dziecka, VI. położna, akuszerka „babka”, „babiąca”,
VII. urodzinowe zwyczaje przejściowe, ochrona dziecka przed siłami szkodzącymi, VIII. odwiedzanie i obdarowywanie położnicy po połogu, IX. zwyczaje związane z chrztem, X. kum, kuma, kumostwo, kumowie w ludowych zwyczajach urodzinowych, XI. przeżytki dawnych obrzędów recepcyjnych do rodu, XII. przeżytkowe wierzenia i motywy folklorystyczne o pochodzeniu dziecka, XIII. wątek opowiadań porywania dziecka przez demony, XIV. demony i straszydła, którymi straszono dzieci, XV. zwyczaje i wierzenie związane z obcinaniem dzieciom włosów, przeżytki postrzyżyn, XVI. niektóre zwyczaje i wierzenia związane z wychowaniem.
Filipowska, Barbara
Archiwum Polskiego Atlasu Etnograficznego w Cieszynie (depozyt Instytutu Archeologii i Etnologii PAN)
Instytut Historii Kultury Materialnej PAN
1973
utwór nie jest chroniony prawem autorskim
kolekcja kwestionariuszy Polskiego Atlasu Etnograficznego nr 7 z lat 1969-1976 pt. Wybrane zagadnienia z kultury społecznej i duchowej. Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe, syg. K7 (Archiwum PAE w Cieszynie)
application/pdf
pol
maszynopis ; rękopis
syg. <PAE_K7_7.23.VIII_01>
Kopce / Koperno (ok. Gubina) (sygnatura PAE: 7.23.VIII)
Kwestionariusz PAE/K7/8.13.X/01 - Budzieszewice (ok. Goleniowa)
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; zakazy i nakazy okresu ciąży i połogu ; obrzędy narodzinowe ; kuwada ; czynności ułatwiające poród ; pierwsza kąpiel ; wylewanie wody ; zakopywanie pępowiny i łożyska ; przyjęcie dziecka do grona domowników ; rytuały okresu połogu ; dar ; dar dla położnicy ; dar dla noworodka ; dar dla babki ; odwiedzanie położnicy ; ograniczenia dotyczące kontaktów z położnicą ; ograniczenia dotyczące kontaktów z dzieckiem ; ograniczenia dotyczące położnicy ; role obrzędowe ; babka ; rodzice chrzestni ; ubranko do chrztu ; chrzest ; powrót do domu ; uczta chrzcinowa ; poprawiny po chrzcie ; wywód ; rytuały okresu dzieciństwa ; roczek ; strój ; pierwsze ubranko ; postrzyżyny ; imieniny ; urodziny ; kultura duchowa ; demonologia ; wygląd demonów ; przestrzeń ; zajęcia demonów ; napastowanie ; napastowanie ludzi ; porwanie ; podmiana dzieci ; porywanie dzieci ; straszenie ; obrona przed demonem ; magia ; techniki magii ; czary ; rozpoznawanie czaru ; usuwanie czaru ; nazwy gwarowe ; Budzieszewice (ok. Goleniowa) ; 1974 ; woj. zachodniopomorskie
kwestionariusz PAE dotyczy wybranych elementów związanych z obrzędowością narodzinową:
I. zakazy i nakazy izolacyjne obowiązujące matkę w czasie ciąży, II. zakazy i nakazy obowiązujące inne osoby stykające się z ciężarną, III. zakazy i nakazy izolacyjne w okresie rozwiązania i po rozwiązaniu, IV. czynności magiczne w czasie rozwiązania, V. prognozy i wróżby w okresie ciąży co do płci mającego się narodzić dziecka, VI. położna, akuszerka „babka”, „babiąca”,
VII. urodzinowe zwyczaje przejściowe, ochrona dziecka przed siłami szkodzącymi, VIII. odwiedzanie i obdarowywanie położnicy po połogu, IX. zwyczaje związane z chrztem, X. kum, kuma, kumostwo, kumowie w ludowych zwyczajach urodzinowych, XI. przeżytki dawnych obrzędów recepcyjnych do rodu, XII. przeżytkowe wierzenia i motywy folklorystyczne o pochodzeniu dziecka, XIII. wątek opowiadań porywania dziecka przez demony, XIV. demony i straszydła, którymi straszono dzieci, XV. zwyczaje i wierzenie związane z obcinaniem dzieciom włosów, przeżytki postrzyżyn, XVI. niektóre zwyczaje i wierzenia związane z wychowaniem.
Jankowska, Barbara
Archiwum Polskiego Atlasu Etnograficznego w Cieszynie (depozyt Instytutu Archeologii i Etnologii PAN)
Instytut Historii Kultury Materialnej PAN
1974
utwór nie jest chroniony prawem autorskim
kolekcja kwestionariuszy Polskiego Atlasu Etnograficznego nr 7 z lat 1969-1976 pt. Wybrane zagadnienia z kultury społecznej i duchowej. Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe, syg. K7 (Archiwum PAE w Cieszynie)
application/pdf
pol
maszynopis ; rękopis
syg. <PAE_K7_8.13.X_01>
Budzieszewice (ok. Goleniowa) (sygnatura PAE: 8.13.X)