<p><em>Zwyczaj obdarowywania rodziców chrzestnych</em> / <em>Custom of giving gifts to godparents </em>(mapa 26)<br /><br /><span>[na podstawie badań PAE z lat 1969-1976] </span></p>
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; obrzędy narodzinowe ; rytuały okresu połogu ; rodzice chrzestni ; elementy obrzędu ; role obrzędowe ; akcesoria rytualne ; dar ; dar dla rodziców chrzestnych
mapa ukazuje zwyczaj obdarowywania rodziców chrzestnych ; zawarto na niej następujące informacje: <em>X.</em> <em>Kum, kuma, kumostwo, kumowanie w ludowych zwyczajach urodzinowych: 58. Czy kumowie są i później przez rodzinę honorowani? Należy zwrócić uwagę na następujące momenty: d) czy są obdarowywani? czy podarunki nosi chrześniak? jakie dary? i z jakiej okazji?</em> <strong>Rodzice chrzestni są obdarowywani z okazji:</strong> 1 – imienin, 2 – urodzin, 3 – ślubu, 4 – Świąt Bożego Narodzenia, 5 – świniobicia, 6 – inne informacje (zob. mapa 25 i komentarz), 7 – brak tradycji, 8 – brak odpowiedzi.<br /><p><strong>Uwaga:<br /></strong>- punkty z pionową kreską oznaczają informacje pochodzące od ludności napływowej (przesiedleńcy z Kresów Wschodnich i osadnicy z różnych rejonów Polski),<br />- mapę opracowano na podstawie badań terenowych prowadzonych w latach 70. XX wieku przez Pracownię Polskiego Atlasu Etnograficznego,<br />- mapa obejmuje praktyki znane informatorom indagowanym w latach 70. XX wieku,<br />- punkty wypełnione kropką w środku oznaczają informacje odnoszące się do przeszłości. <br />- po wnikliwej weryfikacji sygnatur miejscowości w 2016 roku okazało się, że niektóre z nich powinny znajdować się w innych (z reguły pobliskich) polach:</p>
<ul><li>Krzycko Wielkie - jest "12.24.IV" ma być "12.23.XVI",</li>
<li>Nowa Wieś - jest "13.19.IX" ma być "12.19.XII)",</li>
<li>Wrzosy - jest "13.26.XIII" ma być "13.27.I",</li>
<li>Laskowo - jest "15.15.IV" ma być "16.15.I",</li>
<li>Bukowice - jest "15.26.XVI" ma być "15.27.IV",</li>
<li>Pniewo (gm. Chodecz) - jest "22.22.V" ma być "21.22.VIII",</li>
<li>Młynarska Wola - jest "24.12.IV" ma być "24.11.XIV",</li>
<li>Murzasichle - jest "24.38.XVI" ma być "25.38.XIII",</li>
<li>Radzice Duże - jest "26.26.XIV" ma być "26.27.II",</li>
<li>Mchowo - jest "27.18.IV" ma być "28.18.I)",</li>
<li>Snopki - jest "30.14.XVI" ma być "31.14.XIII",</li>
<li>Kalwaria Pacławska - jest "34.37.III" ma być "34.36.XV".</li>
</ul>
Kopp, Przemysław
Przemysław Kopp : Agnieszka Pieńczak : Rodzice chrzestni. W : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe. Red. Zygmunt Kłodnicki, Agnieszka Pieńczak. Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego, t. 9, cz. I : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia związane z narodzinami i wychowaniem dziecka. Wrocław : Cieszyn 2010, s. 310 ; syg. <PAE/KOM/12/>
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze ; Uniwersytet Śląski ; Uniwersytet Wrocławski
2010
Pieńczak, Agnieszka. Kier. nauk.
umowa z twórcą (umowa licencyjna)
Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego ; Commentaries to the Polish Ethnographic Atlas
application/pdf
pol
mapa
syg. <PAE_MO_0725_01>
ogólnopolski
<p><em>Dary wręczane rodzicom chrzestnym podczas różnych uroczystości rodzinnych</em> / <em>Gifts presented to godparents during family ceremonies </em>(mapa 25)<br /><br /><span>[na podstawie badań PAE z lat 1969-1976] </span></p>
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; obrzędy narodzinowe ; rytuały okresu połogu ; rodzice chrzestni ; elementy obrzędu ; role obrzędowe ; akcesoria rytualne ; dar ; dar dla rodziców chrzestnych
mapa ukazuje dary wręczane rodzicom chrzestnym podczas różnych uroczystości rodzinnych ; zawarto na niej następujące informacje:<em> X. Kum, kuma, kumostwo, kumowanie w ludowych zwyczajach urodzinowych: 58. Czy kumowie są i później przez rodzinę honorowani? Należy zwrócić uwagę na następujące momenty: d) czy są obdarowywani? czy podarunki nosi chrześniak? jakie dary? i z jakiej okazji?. </em><strong>Kumowie są obdarowywani podczas różnych uroczystości rodzinnych:</strong> 1 – malowanymi jajkami (pisankami), 2 – owsem, 3 – słodyczami, 4 – kwiatami, 5 – zjawisko obdarowywania kumów istnieje, brak dokładniejszych danych, 6 – inne informacje (zob. mapa 26 i komentarz), 7 – brak tradycji, 8 – brak odpowiedzi.<br /><p><strong>Uwaga:<br /></strong>- punkty z pionową kreską oznaczają informacje pochodzące od ludności napływowej (przesiedleńcy z Kresów Wschodnich i osadnicy z różnych rejonów Polski),<br />- mapę opracowano na podstawie badań terenowych prowadzonych w latach 70. XX wieku przez Pracownię Polskiego Atlasu Etnograficznego,<br />- mapa obejmuje praktyki znane informatorom indagowanym w latach 70. XX wieku,<br />- punkty wypełnione kropką w środku oznaczają informacje odnoszące się do przeszłości. <br />- po wnikliwej weryfikacji sygnatur miejscowości w 2016 roku okazało się, że niektóre z nich powinny znajdować się w innych (z reguły pobliskich) polach:</p>
<ul><li>Krzycko Wielkie - jest "12.24.IV" ma być "12.23.XVI",</li>
<li>Nowa Wieś - jest "13.19.IX" ma być "12.19.XII)",</li>
<li>Wrzosy - jest "13.26.XIII" ma być "13.27.I",</li>
<li>Laskowo - jest "15.15.IV" ma być "16.15.I",</li>
<li>Bukowice - jest "15.26.XVI" ma być "15.27.IV",</li>
<li>Pniewo (gm. Chodecz) - jest "22.22.V" ma być "21.22.VIII",</li>
<li>Młynarska Wola - jest "24.12.IV" ma być "24.11.XIV",</li>
<li>Murzasichle - jest "24.38.XVI" ma być "25.38.XIII",</li>
<li>Radzice Duże - jest "26.26.XIV" ma być "26.27.II",</li>
<li>Mchowo - jest "27.18.IV" ma być "28.18.I)",</li>
<li>Snopki - jest "30.14.XVI" ma być "31.14.XIII",</li>
<li>Kalwaria Pacławska - jest "34.37.III" ma być "34.36.XV".</li>
</ul>
Kopp, Przemysław
Przemysław Kopp : Agnieszka Pieńczak : Rodzice chrzestni. W : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe. Red. Zygmunt Kłodnicki, Agnieszka Pieńczak. Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego, t. 9, cz. I : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia związane z narodzinami i wychowaniem dziecka. Wrocław : Cieszyn 2010, s. 309 ; syg. <PAE/KOM/12/>
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze ; Uniwersytet Śląski ; Uniwersytet Wrocławski
2010
Pieńczak, Agnieszka. Kier. nauk.
umowa z twórcą (umowa licencyjna)
Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego ; Commentaries to the Polish Ethnographic Atlas
application/pdf
pol
mapa
syg. <PAE_MO_0724_01>
ogólnopolski
<p><em>Rodzice chrzestni wręczają dziecku inne przedmioty</em> / <em>Godparents present the child with other objects </em>(mapa 22)<br /><br /><span>[na podstawie badań PAE z lat 1969-1976] </span></p>
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; obrzędy narodzinowe ; rytuały okresu połogu ; rodzice chrzestni ; elementy obrzędu ; role obrzędowe ; akcesoria rytualne ; akcesoria religijne ; dar ; dar dla noworodka
mapa ukazuje zwyczaj wręczania przez rodziców chrzestnych innych przedmiotów dla dziecka ; zawarto na niej następujące informacje: <em>X. Kum, kuma, kumostwo, kumowanie w ludowych zwyczajach urodzinowych: 57. Obdarowywanie. Czy obdarowywał kum chłopca a czym dziewczynkę? Wymienić: a) rodzaj darów i określić ich symboliczne znaczenie. b) czym obdarowywała kuma chłopczyka a czym dziewczynkę. Wymienić dary. c) czy w zakresie obdarowywania panowała i panuje dowolność? Czy istniały /istnieją/ obowiązujące normy lub przynajmniej zwyczajowe normy? (np. dary: z białego płótna, białej koszulki, monety, kożucha, igieł i szpilek, pióra itp.). </em><strong>Znany jest zwyczaj obdarowywania dziecka</strong>: 1 – zbożem, 2 – cukierkami, 3 – kołderką lub poduszką, 4 – zabawką, 5 – biżuterią, 6 – zegarkiem, 7 – świecą, 8 – medalikiem (por. mapę 20), 9 – inne odpowiedzi (zob. komentarz oraz mapy 20 i 21), 10 – brak tradycji, 11 – brak odpowiedzi.<br /><p><strong>Uwaga:<br /></strong>- punkty z pionową kreską oznaczają informacje pochodzące od ludności napływowej (przesiedleńcy z Kresów Wschodnich i osadnicy z różnych rejonów Polski),<br />- mapę opracowano na podstawie badań terenowych prowadzonych w latach 70. XX wieku przez Pracownię Polskiego Atlasu Etnograficznego,<br />- mapa obejmuje praktyki znane informatorom indagowanym w latach 70. XX wieku,<br />- po wnikliwej weryfikacji sygnatur miejscowości w 2016 roku okazało się, że niektóre z nich powinny znajdować się w innych (z reguły pobliskich) polach:</p>
<ul><li>Krzycko Wielkie - jest "12.24.IV" ma być "12.23.XVI",</li>
<li>Nowa Wieś - jest "13.19.IX" ma być "12.19.XII)",</li>
<li>Wrzosy - jest "13.26.XIII" ma być "13.27.I",</li>
<li>Laskowo - jest "15.15.IV" ma być "16.15.I",</li>
<li>Bukowice - jest "15.26.XVI" ma być "15.27.IV",</li>
<li>Pniewo (gm. Chodecz) - jest "22.22.V" ma być "21.22.VIII",</li>
<li>Młynarska Wola - jest "24.12.IV" ma być "24.11.XIV",</li>
<li>Murzasichle - jest "24.38.XVI" ma być "25.38.XIII",</li>
<li>Radzice Duże - jest "26.26.XIV" ma być "26.27.II",</li>
<li>Mchowo - jest "27.18.IV" ma być "28.18.I)",</li>
<li>Snopki - jest "30.14.XVI" ma być "31.14.XIII",</li>
<li>Kalwaria Pacławska - jest "34.37.III" ma być "34.36.XV".</li>
</ul>
Kopp, Przemysław
Przemysław Kopp : Agnieszka Pieńczak : Rodzice chrzestni. W : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe. Red. Zygmunt Kłodnicki, Agnieszka Pieńczak. Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego, t. 9, cz. I : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia związane z narodzinami i wychowaniem dziecka. Wrocław : Cieszyn 2010, s. 306 ; syg. <PAE/KOM/12/>
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze ; Uniwersytet Śląski ; Uniwersytet Wrocławski
2010
Pieńczak, Agnieszka. Kier. nauk.
umowa z twórcą (umowa licencyjna)
Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego ; Commentaries to the Polish Ethnographic Atlas
application/pdf
pol
mapa
syg. <PAE_MO_0721_01>
ogólnopolski
<em>Rodzice chrzestni wręczają dziecku płótno i różne części ubioru</em> / <em>Godparents give the child a piece of cloth and various pieces of garment </em>(mapa 21)<br /><br /><span>[na podstawie badań PAE z lat 1969-1976] </span>
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; obrzędy narodzinowe ; rytuały okresu połogu ; rodzice chrzestni ; elementy obrzędu ; role obrzędowe ; akcesoria rytualne ; dar ; dar dla noworodka ; strój
mapa ukazuje zwyczaj wręczania przez rodziców chrzestnych płótna i różnych części ubioru dla dziecka ; zawarto na niej następujące informacje: <em>X.</em> <em>Kum, kuma, kumostwo, kumowanie w ludowych zwyczajach urodzinowych: 57. Obdarowywanie. Czy obdarowywał kum chłopca a czym dziewczynkę? Wymienić: a) rodzaj darów i określić ich symboliczne znaczenie. b) czym obdarowywała kuma chłopczyka a czym dziewczynkę. Wymienić dary. c) czy w zakresie obdarowywania panowała i panuje dowolność? Czy istniały (istnieją) obowiązujące normy lub przynajmniej zwyczajowe normy? (np. dary: z białego płótna, białej koszulki, monety, kożucha, igieł i szpilek, pióra itp.). </em><strong>Znany jest zwyczaj obdarowywania dziecka:</strong> 1 – białym płótnem, 2 – ubrankiem, 3 – wyprawką do chrztu, 4 – koszulką, 5 – wstążką, 6 – koralami, 7 – śpiochami, 8 – pieluszkami, 9 – kaftanem, 10 – becikiem, 11 – czapeczką, 12 – bucikami, 13 – majteczkami, 14 – sukienką, 15 – swetrem, 16 – lnianym pasem, 17 – inne odpowiedzi (zob. komentarz oraz mapy 20 i 22), 18 – brak tradycji, 19 – brak odpowiedzi.<br /><p><strong>Uwaga:<br /></strong>- punkty z pionową kreską oznaczają informacje pochodzące od ludności napływowej (przesiedleńcy z Kresów Wschodnich i osadnicy z różnych rejonów Polski),<br />- mapę opracowano na podstawie badań terenowych prowadzonych w latach 70. XX wieku przez Pracownię Polskiego Atlasu Etnograficznego,<br />- mapa obejmuje praktyki znane informatorom indagowanym w latach 70. XX wieku,<br />- punkty wypełnione kropką w środku oznaczają informacje odnoszące się do przeszłości. <br />- po wnikliwej weryfikacji sygnatur miejscowości w 2016 roku okazało się, że niektóre z nich powinny znajdować się w innych (z reguły pobliskich) polach:</p>
<ul><li>Krzycko Wielkie - jest "12.24.IV" ma być "12.23.XVI",</li>
<li>Nowa Wieś - jest "13.19.IX" ma być "12.19.XII)",</li>
<li>Wrzosy - jest "13.26.XIII" ma być "13.27.I",</li>
<li>Laskowo - jest "15.15.IV" ma być "16.15.I",</li>
<li>Bukowice - jest "15.26.XVI" ma być "15.27.IV",</li>
<li>Pniewo (gm. Chodecz) - jest "22.22.V" ma być "21.22.VIII",</li>
<li>Młynarska Wola - jest "24.12.IV" ma być "24.11.XIV",</li>
<li>Murzasichle - jest "24.38.XVI" ma być "25.38.XIII",</li>
<li>Radzice Duże - jest "26.26.XIV" ma być "26.27.II",</li>
<li>Mchowo - jest "27.18.IV" ma być "28.18.I)",</li>
<li>Snopki - jest "30.14.XVI" ma być "31.14.XIII",</li>
<li>Kalwaria Pacławska - jest "34.37.III" ma być "34.36.XV".</li>
</ul>
Kopp, Przemysław
Przemysław Kopp : Agnieszka Pieńczak : Rodzice chrzestni. W : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe. Red. Zygmunt Kłodnicki, Agnieszka Pieńczak. Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego, t. 9, cz. I : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia związane z narodzinami i wychowaniem dziecka. Wrocław : Cieszyn 2010, s. 304 ; syg. <PAE/KOM/12/>
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze ; Uniwersytet Śląski ; Uniwersytet Wrocławski
2010
Pieńczak, Agnieszka. Kier. nauk.
umowa z twórcą (umowa licencyjna)
Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego ; Commentaries to the Polish Ethnographic Atlas
application/pdf
pol
mapa
syg. <PAE_MO_0720_01>
ogólnopolski
<p><em>Rodzice chrzestni wręczają dziecku symboliczne dary</em> / <em>Godparents give a symbolic gift to the child </em>(mapa 20)<br /><br /><span>[na podstawie badań PAE z lat 1969-1976] </span></p>
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; obrzędy narodzinowe ; rytuały okresu połogu ; rodzice chrzestni ; elementy obrzędu ; role obrzędowe ; akcesoria rytualne ; akcesoria religijne ; dar ; dar dla noworodka
mapa ukazuje zwyczaj wręczania przez rodziców chrzestnych symbolicznych darów dla dziecka ; zawarto na niej następujące informacje: <em>X.</em> <em>Kum, kuma, kumostwo, kumowanie w ludowych zwyczajach urodzinowych: 57. Obdarowywanie. Czy obdarowywał kum chłopca a czym dziewczynkę? Wymienić: a) rodzaj darów i określić ich symboliczne znaczenie. b) czym obdarowywała kuma chłopczyka a czym dziewczynkę. Wymienić dary. c) czy w zakresie obdarowywania panowała i panuje dowolność? Czy istniały (istnieją) obowiązujące normy lub przynajmniej zwyczajowe normy? (np. dary: z białego płótna, białej koszulki, monety, kożucha, igieł i szpilek, pióra itp.).</em> <strong>Rodzice chrzestni wręczali dziecku:</strong> 1 – igłę, 2 – pióro, ołówek, książki, 3 – młotek, obcążki, klucze, 4 – chleb, sól, cukier, 5 – przedmioty kultu religijnego, 6 – inne odpowiedzi (zob. komentarz i mapy 21 i 22), 7 – brak tradycji, 8 – brak odpowiedzi.<br /><p><strong>Uwaga:<br /></strong>- punkty z pionową kreską oznaczają informacje pochodzące od ludności napływowej (przesiedleńcy z Kresów Wschodnich i osadnicy z różnych rejonów Polski),<br />- mapę opracowano na podstawie badań terenowych prowadzonych w latach 70. XX wieku przez Pracownię Polskiego Atlasu Etnograficznego,<br />- mapa obejmuje praktyki znane informatorom indagowanym w latach 70. XX wieku,<br />- punkty wypełnione kropką w środku oznaczają informacje odnoszące się do przeszłości. <br />- po wnikliwej weryfikacji sygnatur miejscowości w 2016 roku o okazało się, że niektóre z nich powinny znajdować się w innych (z reguły pobliskich) polach:</p>
<ul><li>Krzycko Wielkie - jest "12.24.IV" ma być "12.23.XVI",</li>
<li>Nowa Wieś - jest "13.19.IX" ma być "12.19.XII)",</li>
<li>Wrzosy - jest "13.26.XIII" ma być "13.27.I",</li>
<li>Laskowo - jest "15.15.IV" ma być "16.15.I",</li>
<li>Bukowice - jest "15.26.XVI" ma być "15.27.IV",</li>
<li>Pniewo (gm. Chodecz) - jest "22.22.V" ma być "21.22.VIII",</li>
<li>Młynarska Wola - jest "24.12.IV" ma być "24.11.XIV",</li>
<li>Murzasichle - jest "24.38.XVI" ma być "25.38.XIII",</li>
<li>Radzice Duże - jest "26.26.XIV" ma być "26.27.II",</li>
<li>Mchowo - jest "27.18.IV" ma być "28.18.I)",</li>
<li>Snopki - jest "30.14.XVI" ma być "31.14.XIII",</li>
<li>Kalwaria Pacławska - jest "34.37.III" ma być "34.36.XV".</li>
</ul>
Kopp, Przemysław
Przemysław Kopp : Agnieszka Pieńczak : Rodzice chrzestni. W : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe. Red. Zygmunt Kłodnicki, Agnieszka Pieńczak. Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego, t. 9, cz. I : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia związane z narodzinami i wychowaniem dziecka. Wrocław : Cieszyn 2010, s. 303 ; syg. <PAE/KOM/12/>
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze ; Uniwersytet Śląski ; Uniwersytet Wrocławski
2010
Pieńczak, Agnieszka. Kier. nauk.
umowa z twórcą (umowa licencyjna)
Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego ; Commentaries to the Polish Ethnographic Atlas
application/pdf
pol
mapa
syg. <PAE_MO_0719_01>
ogólnopolski
<p><span><em>Rodzice wynagradzają „babkę” podczas chrzcin oraz w późniejszym okresie</em></span><span> / <em>Parents reward "babka" during the baptism ceremony or at a later time </em>(mapa 9)<br /><br /><span>[na podstawie badań PAE z lat 1969-1976]</span><br /></span></p>
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; obrzędy narodzinowe ; elementy obrzędu ; rytuały okresu połogu ; chrzest ; role obrzędowe ; babka ; akcesoria rytualne ; dar ; dar dla babki
mapa ukazuje praktykę, w której rodzice wynagradzają babkę podczas chrzcin oraz w późniejszym okresie ; zawarto na niej następujące informacje: <em>VI.</em> <em>Położna, „babka", „babiąca", akuszerka. Ich wybór, znaczenie oraz funkcja w ludowych zwyczajach i obrzędach urodzinowych. 20. Czy takie wioskowe „babki" we wsi uważane były lub są uważane za osoby trudniące się odbiorem dzieci zawodowo? Czy czynią to tylko okolicznościowo? Jeśli tak, to kto i czym je wynagradzał (pieniędzmi?, w naturze? Kto - ojciec? Kumowie? goście? kto inny? Istnieje wiele form zwyczajowych odnotowanych w literaturze). </em><strong>Rodzice wynagradzają babkę</strong>: 1 – prosząc ją na przyjęcie (chrzciny), 2 – pieniędzmi (np. wrzucanymi do wody w czasie kąpieli dziecka, danymi za podanie dziecka matce chrzestnej przed wyjazdem do kościoła lub za wiezienie dziecka do kościoła; również pieniędzmi wręczanymi podczas chrzcin, 3 – żywnością (np. pozostałą z przyjęcia), 4 – odzieżą, 5 – w późniejszym okresie pomagają jej w pracach na roli, 6 – brak bliższych danych, 7 – brak tradycji, 8 – brak odpowiedzi.<br /><p><strong>Uwaga:<br /></strong>- mapę opracowano na podstawie badań terenowych prowadzonych w latach 70. XX wieku przez Pracownię Polskiego Atlasu Etnograficznego,<br />- mapa dotyczy stanu zjawiska w latach 70. XX wieku,<br />- punkty z pionową kreską oznaczają informacje pochodzące od ludności napływowej (przesiedleńcy z Kresów Wschodnich i osadnicy z różnych rejonów Polski),<br />- po wnikliwej weryfikacji sygnatur miejscowości w 2016 roku okazało się, że niektóre z nich powinny znajdować się w innych (z reguły pobliskich) polach:</p>
<ul><li>Krzycko Wielkie - jest "12.24.IV" ma być "12.23.XVI",</li>
<li>Nowa Wieś - jest "13.19.IX" ma być "12.19.XII)",</li>
<li>Wrzosy - jest "13.26.XIII" ma być "13.27.I",</li>
<li>Laskowo - jest "15.15.IV" ma być "16.15.I",</li>
<li>Bukowice - jest "15.26.XVI" ma być "15.27.IV",</li>
<li>Pniewo (gm. Chodecz) - jest "22.22.V" ma być "21.22.VIII",</li>
<li>Młynarska Wola - jest "24.12.IV" ma być "24.11.XIV",</li>
<li>Murzasichle - jest "24.38.XVI" ma być "25.38.XIII",</li>
<li>Radzice Duże - jest "26.26.XIV" ma być "26.27.II",</li>
<li>Mchowo - jest "27.18.IV" ma być "28.18.I)",</li>
<li>Snopki - jest "30.14.XVI" ma być "31.14.XIII",</li>
<li>Kalwaria Pacławska - jest "34.37.III" ma być "34.36.XV".</li>
</ul>
Zowada, Renata
Renata Zowada : Inne czynności wykonywane przez babkę przy połogu i w późniejszym okresie. W : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe. Red. Zygmunt Kłodnicki, Agnieszka Pieńczak. Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego, t. 9, cz. I : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia związane z narodzinami i wychowaniem dziecka. Wrocław : Cieszyn 2010, s. 170 ; syg. <PAE/KOM/12/>
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze ; Uniwersytet Śląski ; Uniwersytet Wrocławski
2010
Pieńczak, Agnieszka. Kier. nauk.
umowa z twórcą (umowa licencyjna)
Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego ; Commentaries to the Polish Ethnographic Atlas
application/pdf
pol
mapa
syg. <PAE_MO_0688_01>
ogólnopolski
<p><span><em>Rodzice wynagradzają „babkę” po okresie połogu</em></span><span> / <em>Parents reward the "babka" after confinement </em>(mapa 8)<br /><br /><span>[na podstawie badań PAE z lat 1969-1976]</span><br /></span></p>
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; obrzędy narodzinowe ; elementy obrzędu ; rytuały okresu połogu ; role obrzędowe ; babka ; akcesoria rytualne ; dar ; dar dla babki
mapa ukazuje praktykę, w której rodzice wynagradzają babkę po okresie połogu ; zawarto na niej następujące informacje: <em>VI. Położna, „babka", „babiąca", akuszerka. Ich wybór, znaczenie oraz funkcja w ludowych zwyczajach i obrzędach urodzinowych. 20. Czy takie wioskowe „babki" we wsi uważane były lub są uważane za osoby trudniące się odbiorem dzieci zawodowo? Czy czynią to tylko okolicznościowo? Jeśli tak, to kto i czym je wynagradzał (pieniędzmi?, w naturze? Kto - ojciec? Kumowie? goście? kto inny? Istnieje wiele form zwyczajowych odnotowanych w literaturze). </em><strong>Rodzice po okresie połogu wynagradzają babkę:</strong> 1 – w naturze, 2 – odzieżą, 3 – pieniędzmi, 4 – ojciec wrzuca pieniądze do wanny podczas pierwszej kąpieli dziecka, 5 – częstują ją wódką i jedzeniem, 6 – brak dokładniejszych danych, 7 – brak tradycji, 8 – brak odpowiedzi.<br /><p><strong>Uwaga:<br /></strong>- mapę opracowano na podstawie badań terenowych prowadzonych w latach 70. XX wieku przez Pracownię Polskiego Atlasu Etnograficznego,<br />- mapa dotyczy stanu zjawiska w latach 70. XX wieku,<br />- punkty z pionową kreską oznaczają informacje pochodzące od ludności napływowej (przesiedleńcy z Kresów Wschodnich i osadnicy z różnych rejonów Polski),<br />- po wnikliwej weryfikacji sygnatur miejscowości w 2016 roku okazało się, że niektóre z nich powinny znajdować się w innych (z reguły pobliskich) polach:</p>
<ul><li>Krzycko Wielkie - jest "12.24.IV" ma być "12.23.XVI",</li>
<li>Nowa Wieś - jest "13.19.IX" ma być "12.19.XII)",</li>
<li>Wrzosy - jest "13.26.XIII" ma być "13.27.I",</li>
<li>Laskowo - jest "15.15.IV" ma być "16.15.I",</li>
<li>Bukowice - jest "15.26.XVI" ma być "15.27.IV",</li>
<li>Pniewo (gm. Chodecz) - jest "22.22.V" ma być "21.22.VIII",</li>
<li>Młynarska Wola - jest "24.12.IV" ma być "24.11.XIV",</li>
<li>Murzasichle - jest "24.38.XVI" ma być "25.38.XIII",</li>
<li>Radzice Duże - jest "26.26.XIV" ma być "26.27.II",</li>
<li>Mchowo - jest "27.18.IV" ma być "28.18.I)",</li>
<li>Snopki - jest "30.14.XVI" ma być "31.14.XIII",</li>
<li>Kalwaria Pacławska - jest "34.37.III" ma być "34.36.XV".</li>
</ul>
Zowada, Renata
Renata Zowada : Inne czynności wykonywane przez babkę przy połogu i w późniejszym okresie. W : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe. Red. Zygmunt Kłodnicki, Agnieszka Pieńczak. Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego, t. 9, cz. I : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia związane z narodzinami i wychowaniem dziecka. Wrocław : Cieszyn 2010, s. 164 ; syg. <PAE/KOM/12/>
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze ; Uniwersytet Śląski ; Uniwersytet Wrocławski
2010
Pieńczak, Agnieszka. Kier. nauk.
umowa z twórcą (umowa licencyjna)
Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego ; Commentaries to the Polish Ethnographic Atlas
application/pdf
pol
mapa
syg. <PAE_MO_0687_01>
ogólnopolski
<p>„<span><em>Babka” wykonuje zabiegi magiczne związane z pierwszą kąpielą dziecka</em></span><span> / <em>Babka performs magical practices related to the child’s first bath </em>(mapa 13)<br /><br /><span>[na podstawie badań PAE z lat 1969-1976]</span><br /></span></p>
kultura społeczna ; obrzędy ; obrzędy rodzinne ; obrzędy narodzinowe ; elementy obrzędu ; role obrzędowe ; babka ; pierwsza kąpiel ; działanie magiczne ; akcesoria rytualne ; akcesoria religijne ; akcesoria roślinne
mapa ukazuje zabiegi magiczne związane z pierwszą kąpielą dziecka wykonywane przez babkę ; zawarto na niej następujące informacje:<em> VI.</em> <em>Położna, „babka", „babiąca", akuszerka. Ich wybór, znaczenie oraz funkcja w ludowych zwyczajach i obrzędach urodzinowych. 27. Jakie obowiązki należały do takiej „babki": e) Przeprowadzenie pierwszej kąpieli dziecka? Zabiegi przy kąpieli. 33. Zbadać, czy we wsi istnieje przekonanie, że wodę po pierwszej kąpieli dziecka należy wylać we właściwe miejsce? Przy czym inne normy odnoszą się do wody po kąpieli chłopca - inne po kąpieli dziewczynki: a) Gdzie i w jaki sposób należy wylewać wodę po kąpieli chłopca? po kąpieli dziewczynki? b) Gdzie i w jaki sposób nie wolno wylewać wody po kąpieli chłopca? po kąpieli dziewczynki?<strong> </strong></em><strong>Podczas pierwszej kąpieli noworodka stosowano zabiegi magiczne. Jednym z nich było zapewnienie dziecku bogactwa w życiu.</strong> <strong>W tym celu:</strong> 1 – babka wrzucała pieniądze, 2 – ojciec wrzucał pieniądze, 3 – brak danych o osobie wrzucającej pieniądze. <strong>Inny zabieg dotyczył zapewnienia dziecku pomyślności. W tym celu:</strong> 4 – babka dawała do kąpieli mleko, 5 – mąkę i sól, 6 – ziarna zboża lub kawałek chleba, 7 – żytnią słomę, 8 – grochowiny, 9 – wianuszki z ziół święconych [w Oktawę Bożego Ciała], 10 – zioła święcone w dniu Matki Boskiej Zielnej (15 VIII), 11 – zioła, nie wiadomo kiedy święcone, 12 – różaniec, 13 – medalik, 14 – wodę święconą, 15 – przedmioty symboliczne, 16 – brak tradycji, 17 – brak odpowiedzi.<br /><p><strong>Uwaga:<br /></strong>- mapę opracowano na podstawie badań terenowych prowadzonych w latach 70. XX wieku przez Pracownię Polskiego Atlasu Etnograficznego,<br />- mapa dotyczy stanu zjawiska w latach 70. XX wieku,<br />- punkty z pionową kreską oznaczają informacje pochodzące od ludności napływowej (przesiedleńcy z Kresów Wschodnich i osadnicy z różnych rejonów Polski),<br />- po wnikliwej weryfikacji sygnatur miejscowości w 2016 roku okazało się, że niektóre z nich powinny znajdować się w innych (z reguły pobliskich) polach:</p>
<ul><li>Krzycko Wielkie - jest "12.24.IV" ma być "12.23.XVI",</li>
<li>Nowa Wieś - jest "13.19.IX" ma być "12.19.XII)",</li>
<li>Wrzosy - jest "13.26.XIII" ma być "13.27.I",</li>
<li>Laskowo - jest "15.15.IV" ma być "16.15.I",</li>
<li>Bukowice - jest "15.26.XVI" ma być "15.27.IV",</li>
<li>Pniewo (gm. Chodecz) - jest "22.22.V" ma być "21.22.VIII",</li>
<li>Młynarska Wola - jest "24.12.IV" ma być "24.11.XIV",</li>
<li>Murzasichle - jest "24.38.XVI" ma być "25.38.XIII",</li>
<li>Radzice Duże - jest "26.26.XIV" ma być "26.27.II",</li>
<li>Mchowo - jest "27.18.IV" ma być "28.18.I)",</li>
<li>Snopki - jest "30.14.XVI" ma być "31.14.XIII",</li>
<li>Kalwaria Pacławska - jest "34.37.III" ma być "34.36.XV".</li>
</ul>
Zowada, Renata
Renata Zowada : Rola babki oraz innych osób w zabiegach związanych z łożyskiem, czepkiem, pępowiną oraz pierwszą kąpielą dziecka. W : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia urodzinowe. Red. Zygmunt Kłodnicki, Agnieszka Pieńczak. Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego, t. 9, cz. I : Zwyczaje, obrzędy i wierzenia związane z narodzinami i wychowaniem dziecka. Wrocław : Cieszyn 2010, s. 130 ; syg. <PAE/KOM/12/>
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze ; Uniwersytet Śląski ; Uniwersytet Wrocławski
2010
Pieńczak, Agnieszka. Kier. nauk.
umowa z twórcą (umowa licencyjna)
Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego ; Commentaries to the Polish Ethnographic Atlas
application/pdf
pol
mapa
syg. <PAE_MO_0679_01>
ogólnopolski